Od dłuższego czasu przedmiotem dyskusji konsumentów i żywieniowców jest kawa – napar, który obok herbaty jest najbardziej popularnym i lubianym napojem na świecie. Większość z nas nie wyobraża sobie udanego poranka bez filiżanki ulubionej kawy, dla wielu z nas to obowiązkowy punkt dnia. Pobudza w poniedziałki, nieziemsko pachnie i towarzyszy długim rozmowom z najbliższymi, wprawiając nas w dobry nastrój.
Aktualne badania nie tylko nie potwierdzają panującego poglądu, że picie kawy prowadzi do nadciśnienia i chorób serca, ale wręcz sugerują coś odwrotnego – czyli pozytywny wpływ na zdrowie spożywania kawy w umiarkowanych ilościach (3-4 filiżanki dziennie). Filiżanka kawy i herbaty pojawiła się w znowelizowanej piramidzie zaleceń żywieniowych dla populacji polskiej, opracowanej przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie. Podobne stanowisko w tej kwestii mają amerykańscy naukowcy z Harvard School of Public Health, twierdząc, że umiarkowane picie kawy może być elementem racjonalnej, prozdrowotnej diety.
Kawa swoją nazwę wzięła od starego arabskiego słowa „gahwah” lub tureckiego „kahweh”, co znaczy „usuwający zmęczenie” lub „siła podnosząca”. Zainteresowanie owocami kawowca pojawiło się już w starożytności, a ich odkrycie opisuje wiele ciekawych historii. Jedną z nich jest legenda o pasterzu Kaldim z Etiopii, którego kozy po zjedzeniu nieznanej odmiany „jagód” były niezwykle pobudzone. Zadziwiony Kaldi udał się na miejsce wypasu i zobaczył, że kozy pożywiają się czerwonymi jagodami z drzewa kawowca. Pasterz również zażył owoców i po chwili doświadczył ożywienia ciała i umysłu. Garść nieznanych jagód zaniósł do pobliskiego klasztoru i opowiedział o wszystkim mnichom. To właśnie wtedy mnisi po raz pierwszy przygotowali napar z rozgniecionych ziaren kawy, po wypiciu którego udawało im się nie zasypiać podczas nocnych modłów.
W XIV wieku po raz pierwszy kawę przywieziono z Etiopii do Arabii Saudyjskiej. Persowie bardzo szybko pokochali pobudzające właściwości kawowego napoju, który nazwali „nowym winem z Islamu”, ponieważ prawdziwe wino było zakazane dla Muzułmanów. W XVI wieku, mimo niechęci i nieufności krytyków religijnych, ograniczenia i zakazy zaczęły powoli ustawać. W 1615 roku Europa dzięki kupcom weneckim powitała i zaakceptowała kawę na swoim terytorium.
Do Polski kawa zawitała pod koniec XVII wieku jako napój szkodliwy i niesmaczny, choć smakoszami jej picia byli Bohdan Chmielnicki i Jan II Sobieski. Dopiero w XVIII wieku napój ten zaczął być coraz bardziej powszechny. Pierwsze kawiarnie powstały w Gdańsku, który stał się w Polsce kolebką mody na picie kawy. Z biegiem czasu kawa stała się nieodłącznym elementem codziennej diety większości społeczeństwa. W przeciągu ostatnich 10 lat konsumpcja kawy w Polsce wzrosła aż o 80%.
Obecnie kawa jest drugim, po ropie naftowej, towarem handlowym świata. Wartość handlu kawą szacuje się na 100 mld dolarów. Uprawiana jest w Etiopii, Kenii, Brazylii, Kolumbii, Meksyku, w Ameryce Południowej i Środkowej, Indiach, Wietnamie, Azji. Drzewo kawowca wymaga klimatu subtropikalnego i terenu o odpowiedniej wysokości nad poziomem morza. Optymalne warunki uprawy sprawiają, że kawowiec owocuje nawet kilka razy w roku. Czerwony owoc kawowca, z wyglądu przypominający jagodę, zawiera dwa jednostronnie spłaszczone nasiona, nazywane ziarnami kawy.
Warto wiedzieć, że kawa sprawdzana jest pod względem jakości i smaku na każdym etapie produkcji. Palenie kawy odbywa się w temperaturze 228°C – na tym etapie naturalnie zielone ziarna zmieniają wygląd, przekształcając się w znane nam brązowe, aromatyczne ziarenka. Każda kawa może mieć różny stopień wypalenia ziaren, od którego w dużym stopniu zależy smak naparu.
3 stopnie wypalenia kawy:
- palenie jasne – lżejszy smak i większa kwaskowość naparu;
- palenie średnie (najczęściej spotykany poziom palenia) – równowaga między kwaskowością a goryczą;
- palenie ciemne – bardzo dobrze wyczuwalna gorycz naparu.
Istotny jest również stopień zmielenia kawy, który decyduje o sposobie i szybkości jej przyrządzania.
W najnowszym piśmiennictwie naukowym pojawia się coraz więcej publikacji na temat wartości odżywczych kawy. Ważne są moc naparu i metoda parzenia, które mają istotny wpływ na ilość i rodzaj zawartych w naparze składników. Jak wiadomo, głównym składnikiem kawy jest kofeina, której zawartość, w zależności od rodzaju i wielkości porcji, ma bardzo duży rozrzut – od 28 do 322 mg na filiżankę. Kofeina jest składnikiem psychoaktywnym i jej oddziaływanie na organizm jest silnie uzależnione od spożywanej dawki.
Kawa zwiera również witaminy i składniki mineralne, takie jak: B1, B2, B5, PP, magnez, potas, fosfor, mangan, błonnik.
Istnieje dość powszechny pogląd, że pijąc kawę wypłukujemy magnez, tymczasem jedno espresso zawiera nawet 28 mg magnezu, a kawa parzona – około 30 mg.
Liczne korzyści z picia kawy
Wykres obrazujący korzystny wpływ picia kawy na długość życia.
Źródło: kawa.pl
Odmiany (gatunki) kawy, które warto znać.
Rodzaje kawy
Jaka ilość kawy jest korzystna dla zdrowia?
Trzeba pamiętać, że wszystkie korzystne właściwości kawy są odnotowane tylko przy umiarkowanym jej spożywaniu, czyli 3-4 filiżanki dziennie. Przeciętna zawartość kofeiny w jednej filiżance (150 ml) kawy palonej wynosi około 83 mg, w kawie rozpuszczalnej około 65 mg. Dla porównania – jedna filiżanka herbaty zawiera około 30 mg kofeiny.
Oto nasz niestandardowy pomysł na kawę po skandynawsku z jajkiem.
To nie żart, mieszkańcy Skandynawii piją kawę z jajkiem! Ta mało znana metoda jest tak dziwna, że większość osób, które słyszą o niej po raz pierwszy, nie może uwierzyć własnym uszom. Wywodzi się ona ze Skandynawii, ale praktykują ją również niektórzy potomkowie nordyckich imigrantów z USA.
Aby przygotować taką kawę potrzebne będą: 2-3 łyżki grubo zmielonej kawy, 2 szklanki wody, 1 świeże jajko, rondelek oraz drobne sitko lub praska francuska.
Sposób przygotowania
Wlej jedną szklankę wody do rondelka i zagotuj. Kiedy woda się podgrzewa, wymieszaj jajko z kawą. Do gotującej się wody wlej jajko z kawą i gotuj przez 5 min. Po tym czasie wlej drugą szklankę wody i gotuj jeszcze około 2-3 min. Następnie przelej kawę do praski francuskiej lub użyj sitka i oddziel napój od fusów. Kawa jest gotowa do picia. Można do niej dodać cukier, miód lub mleko, jak do każdej innej kawy.
Taka kawa ma nie tylko delikatny, oryginalny smak i piękną, bursztynową barwę, ale też ze względu na dodatek jajka jest doskonałym, pożywnym zastrzykiem energii na dobry początek dnia.
Smacznego!
Artykuł konsultowany z mgr Anetą Frydrycką, dietetykiem i technologiem żywności.
Wysokiej jakości i różnego rodzaju kawy są dostępne w ogólnopolskiej sieci delikatesów Kuchnie Świata oraz w SKLEPIE INTERNETOWYM. Szczegółowych informacji udzielają sprzedawcy. Lista teleadresowa wszystkich delikatesów Kuchnie Świata znajduje się na naszej stronie internetowej w zakładce DELIKATESY.
Zamówienia na większe ilości, a także zamówienia niestandardowe można składać dzwoniąc na nr tel.: 22 785 95 20 lub wysyłając zapytanie na adres e-mail: zamowienie@kuchnieswiata.com.pl
Wybrane produkty dostępne w Kuchniach Świata
