Weganizm – czyli dieta roślinna

Zdrowy styl życia stał się hasłem, które w dzisiejszych czasach towarzyszy nam na co dzień i niemal na każdym kroku – słyszymy o nim w mediach, czytamy w prasie, rozmawiamy o nim z rodziną i znajomymi. Zdrowy styl życia propagują osoby znane i szanowane, gwiazdy, trendsetterzy, blogerzy kulinarni, a nawet sportowcy.

W ciągu ostatnich lat pojawiły się różne diety, niektóre są mniej lub bardziej kontrowersyjne. W poszukiwaniu najlepszego sposobu na bycie zdrowym, szczupłym i młodym, niektórzy z nas przechodzą np. na dietę bezglutenową, wegetariańską czy wegańską. Należy jednak pamiętać, by każda dieta była odpowiednio skomponowana i zbilansowana. Zmiany, które samodzielnie wprowadzamy do naszego jadłospisu, nie mogą polegać na wyeliminowaniu z niego pewnych istotnych dla zdrowia składników odżywczych. Dlatego bardzo ważne jest, by dieta roślinna obfitowała w niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu białko roślinne, witaminy B12 i D, wapń, żelazo i cynk. Dużo wartościowego białka znajduje się w kaszach albo w popularnej ostatnio komosie ryżowej, która praktycznie dorównuje produktom zwierzęcym, jeśli chodzi o zawartość i kompozycję aminokwasów. Ponadto bardzo dobrymi źródłami białka są warzywa strączkowe (soczewica, fasola, bób, soja, ciecierzyca), a także brokuły, szpinak, kukurydza oraz awokado.

Dieta wegańska (weganizm) jest ścisłą dietą roślinną, z której całkowicie wykreślone są produkty pochodzenia zwierzęcego (mięso, ryby, owoce morza, jaja, nabiał, miód), nie tylko w jadłospisie, ale ze wszystkich aspektów życia weganina. Jest to świadomy wybór wynikający z pobudek etycznych (dobro zwierząt), ekologicznych (ochrona środowiska naturalnego), ekonomicznych i zdrowotnych. Według wielu aktualnych badań spożywanie produktów odzwierzęcych codziennie i w tak dużych ilościach, w jakich spożywa je współczesny obywatel cywilizacji zachodniej, ma negatywny wpływ na zdrowie. Tu warto podkreślić, że stan określany jako zdrowie, nie oznacza tylko braku choroby – zdrowie to również sprawność fizyczna, witalność, dobry stan psychiczny, intelektualny i duchowy.

Weganizm jest ruchem społecznym, który w ciągu stulecia zyskał zarówno swoich zwolenników, jak i krytyków. Założycielem Towarzystwa Wegańskiego był w 1944 roku brytyjski działacz społeczny Donald Watson, który nazwę wegan utworzył z trzech pierwszych i dwóch ostatnich liter od wegetarian.

Trzeba zaznaczyć, że weganizm polega nie tylko na niespożywaniu produktów pochodzenia zwierzęcego, ale również na niestosowaniu kosmetyków testowanych na zwierzętach, nieuczestniczeniu w rozrywkach z udziałem zwierząt oraz niekupowaniu ubrań z surowców odzwierzęcych. Weganizm to przede wszystkim styl życia, łączący się z pewnymi ograniczeniami, które mają jednak bardzo korzystny wpływ na środowisko i zwierzęta. Weganizm idzie w parze z ekologią i świadomymi wyborami. W badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród konsumentów niemieckich aż 89,7% odpowiedziało, że nie spożywa mięsa ze względów etycznych, ponad 68% – ze względów zdrowotnych, a prawie 46% – z uwagi na ochronę środowiska.

Światowy Dzień Wegan przypada na 1 listopada. W Polsce obchodzony jest 1 października, a hasłem przewodnim jest: „Współczucie dla cierpiących oraz szacunek dla życia”.

Według Amerykańskiej Akademii Żywienia i Dietetyki dobrze zbilansowana dieta wegańska jest zdrowa, spełnia zapotrzebowanie żywieniowe na każdym etapie życia (w tym w okresie ciąży i w wieku niemowlęctwa) oraz zapewnia korzyści zdrowotne, wspomagając zapobieganie i leczenie niektórych chorób:

u osób cierpiących na cukrzycę typu II jest pomocna w normalizacji profilu glikemii i parametrów lipidowych oraz regulacji masy ciała,
zmniejsza ryzyko wystąpienia otyłości, nadciśnienia, chorób układu krążenia, chorób nowotworowych (m.in. jelita grubego, sutka i płuc),
zmniejsza kamicę dróg żółciowych, zaparcia, hemoroidy oraz próchnicę zębów.

Należy pamiętać, że nieprawidłowo skomponowana dieta może doprowadzić do niedoboru energetycznego oraz niedoboru wielu składników odżywczych. Dlatego eksperci z zakresu żywienia i dietetyki prowadzą dysputy, jak powinny wyglądać pełnowartościowe zamienniki produktów zwierzęcych.

Wraz ze wzrostem dużego zainteresowania dietą roślinną w Polsce coraz częściej otwierane są restauracje i bary, posiadające w swoim menu dania ściśle roślinne. W Warszawie działa około 50 wegańskich restauracji, co stawia naszą stolicę na siódmym miejscu w rankingu HappyCow, czyniąc ją jednym z najbardziej przyjaznych weganom miast na świecie.

Konsumenci szukają nowości i urozmaiceń w swojej kuchni, starają się, aby ich posiłki były zdrowe, smaczne i przygotowane zgodnie z ich przekonaniami. Rynek dostosowuje się do obecnie panujących trendów i dlatego pojawiają się na nim nowi producenci żywności roślinnej, którzy tworzą swoje produkty nie tylko ze względu na rosnący na nie popyt, ale z przekonania i autentycznej pasji. Oferta wegańskich produktów to nie tylko roślinne mleka, sery, ciasta, lody, majonezy, ale także bezmięsne pasztety, kiełbasy, kotlety czy burgery. Są to produkty z dobrych jakościowo składników, bez konserwantów i substancji dodatkowych. Szeroką gamę produktów oferują nam zarówno polscy, jak i zagraniczni producenci. Warto zwracać uwagę na to, czy na etykiecie produktów wegańskich znajduje się niezbędna informacja lub znak informujący, że produkt jest odpowiedni dla wegan.

Oto kilka cennych porad kulinarnych dla początkujących wegan.

Wegańską jajecznicę można zrobić ścierając lub rozgniatając tofu i smażąc je z cebulką. Na koniec dodać szczyptę mającej smak jajek czarnej soli (Kala Namak), odrobinę kurkumy (doda żółtego koloru) i gotowe!
W ciastach jajka można zastąpić nasionami chia (różnica w smaku jest niewyczuwalna). Jedna łyżka zmielonych nasion chia wymieszana z trzema łyżkami wody zastępuje jedno jajo.
Masło do posmarowania kanapki z łatwością zastąpi awokado. Wystarczy zmiażdżyć je widelcem (tak jak do guacamole) lub zmiksować blenderem ręcznym – będzie wtedy bardzo kremowe i delikatne.
Bitą śmietanę można zrobić z mleka kokosowego. Wystarczy wcześniej bardzo mocno je schłodzić, a potem ubić mikserem.
Z mrożonych bananów można zrobić pyszne, gęste, kremowe lody. Po dodaniu kakao lub ulubionych owoców, np. malin, smak banana jest prawie niewyczuwalny.
Drożdże nieaktywne zastąpią parmezan. Można używać ich do posypywania dań z makaronu i sałatek. Mają serowy posmak.
Wędzona papryka nada wędzony smak niczym boczek. Można użyć jej do grochówki, fasolki po bretońsku czy zalewajki lub do czegokolwiek innego, co ma smakować wędzonką.
Robiąc mleko migdałowe można zyskać mąkę migdałową. Po zmieleniu migdałów na mleko nie wyrzucajmy odciśniętego miąższu. Należy go wysuszyć i wykorzystać jako mąkę przy najbliższym pieczeniu ciasta lub ciasteczek.
Granulat sojowy przypomina konsystencją mięso mielone. Sprawdzi się idealnie do spaghetti bolognese.
Z orzechów nerkowca można zrobić wegański twarożek (przepis poniżej).

Przepis na pyszny i zdrowy twarożek z orzechów nerkowca

Składniki na jeden średni słoik:

- 250 g orzechów nerkowca (niecałe dwie szklanki)
- sok z 1 cytryny
- ½ łyżeczki soli
- pieprz

Nerkowce trzeba moczyć w miękkiej wodzie przez całą noc. Czas można skrócić do kilku godzin, ale czym dłużej, tym lepiej! Namoczone nerkowce przełożyć do naczynia wysokoobrotowego, mocnego blendera, albo wysokiego, wąskiego naczynia blendera ręcznego, następnie dodać sok z cytryny. Zmiksować na najwyższych obrotach do uzyskania bardzo gładkiej konsystencji. Na koniec doprawić do smaku solą i pieprzem i ponownie zmiksować do wymieszania masy.

Twarożek najlepiej smakuje z żytnim razowym chlebem, szczypiorem, pietruszką i/lub pomidorem. Smacznego! ????

Artykuł konsultowany z mgr Anetą Frydrycką, dietetykiem i technologiem żywności.

Szeroki wachlarz różnego rodzaju wysokiej jakości produktów wegańskich, zarówno polskich, jak i zagranicznych (sery wegańskie, fermentowana soja natto, tofu, tempeh, zamienniki mleka krowiego – napoje roślinne, zamienniki mięsa – kotlety z soi, glony, dania gotowe, napoje chłodzące i inne) dostępny jest w ogólnopolskiej sieci delikatesów Kuchnie Świata. Szczegółowych Informacji udzielają pracownicy sklepów oraz naszego Sklepu Internetowego.

Lista teleadresowa wszystkich delikatesów Kuchnie Świata znajduje się na naszej stronie internetowej w zakładce DELIKATESY.

Zamówienia na większe ilości, a także zamówienia niestandardowe można składać dzwoniąc na nr tel.: 22 785 95 20 lub wysyłając zapytanie na adres e-mail: zamowienie@kuchnieswiata.com.pl