Quinoa - komosa ryżowa nazywana jest złotem Inków

Quinoa, czyli komosa ryżowa lub ryż peruwiański nazywana też złotem Inków, uprawiana była od wieków w krajach Inków i Azteków, stanowiła tam podstawowe źródło węglowodanów. Ze względu na ogrom w swoim składzie cennych minerałów, witamin i antyoksydantów quinoa zaliczana jest do tzw. światowych super food - czyli super żywność.

Nie jest to typowe zboże, należy podobnie jak amarantus do roślin szarłatowatych i zalicza się do tej samej rodziny, co buraki czy szpinak. Komosa ryżowa jest blisko spokrewniona z dostępną w Polsce komosą białą, uznawaną powszechnie jako chwast. W Polsce jej popularność jest niewielka, warto jednak się nią zainteresować, jej niezwykłe właściwości sprawiają, że jest doskonałym produktem prozdrowotnym, może być znakomitym elementem diety, niezależnie czy celem jest odchudzanie czy budowa mięśni. Komosa ryżowa z powodzeniem zastąpi ryż, kaszę czy ziemniaki. Wyróżniamy komosę białą, czerwoną i czarną. Biała to najpopularniejszy i najbardziej uniwersalny rodzaj komosy – na opakowaniu opisana jest po prostu „Quinoa komosa ryżowa”. Ma kolor jasny kremowy, lekko żółty oraz łagodny, delikatnie orzechowy smak.

Quinoa zawiera m.in. lizynę i izoleucynę, aminokwasy charakterystyczne dla produktów zwierzęcych. Lizyna jest niezastąpionym aminokwasem egzogennym potrzebnym do odbudowy i naprawy komórek ciała – ma więc działanie antynowotworowe. Aminokwasy egzogenne to te, których nasz organizm nie jest w stanie sam wytworzyć i muszą być pobierane z pożywienia

Komosa ryżowa, ze względu na zawartość skrobi, jest dobrym źródłem energii. Ponadto, w przeciwieństwie do innych popularnych zbóż, jest prawdziwą skarbnicą witamin i mikroelementów, takich jak: magnez, żelazo, miedź, cynk, potas, fosfor, mangan, wapń, kwas foliowy oraz przeciwutleniaczy (antyoksydantów): kwercetyna, kempferol, kwas kumarowy i wanilinowy - stężenie tych substancji jest czasem wyższe, niż w przypadku borówek amerykańskich. Oprócz tego Quinoa zawiera mającą pozytywny wpływ na wygląd naszej skóry, włosów oraz paznokci witaminę E, dzięki której kwasy tłuszczowe zachowują swoją stabilność nawet podczas procesu gotowania. Jest bogata w witaminy z grupy B - w tym również witaminę B6, która w parze z magnezem dba o nasz układ nerwowy oraz krwionośny.

Komosa ryżowa ma działanie opóźniające starzenie, przyspieszające regenerację, wspomagające układ krążenia, obniżające poziom cholesterolu, przeciwmiażdżycowe oraz przeciwnowotworowe, gdyż zawiera ponad dwa razy więcej niż popularna pszenica niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwas alfalinolenowy (ALA) i dobrze wszystkim znane kwasy Omega 3 – zabójcę wolnych rodników, który jednocześnie naprawia i uzdrawia nasze neurony. Dzięki wysokiej zawartości błonnika przeciwdziała zaparciom, oczyszcza organizm (szczególnie jelito grube) z toksyn, a także przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej.

Quinoa zawiera więcej wapnia niż mleko, a co ważniejsze – wapń z komosy ryżowej jest łatwiej przyswajalny niż wapń z mleka! Z kolei białko komosy ryżowej jest białkiem pełnowartościowym, tzn. dostarcza wszystkich niezbędnych aminokwasów egzogennych. Właśnie z tych względów quinoa stanowi idealny pokarm dla osób z nietolerancją laktozy, wegetarian, wegan, małych dzieci, kobiet w ciąży oraz matek karmiących piersią. Co równie istotne, quinoa jest produktem bezglutenowym, a więc bez obaw mogą ją jeść osoby cierpiące na celiakię czy nietolerancję glutenu.

Indeks glikemiczny komosy ryżowej jest niski i wynosi tylko 35, to znaczy, iż nie podnosi gwałtownie poziomu cukru we krwi i pomaga ustabilizować poziomu insuliny. Nie bez przyczyny komosa jest polecana osobom zagrożonym wystąpieniem cukrzycy typu II. Jest również idealnym pokarmem dla osób odchudzających się, gdyż po zjedzeniu posiłku zawierającego komosę ryżową poziom cukru we krwi pozostanie przez dłuższy czas na tym samym poziomie, a to oznacza, iż nie będziemy czuć ochoty na podjadanie pomiędzy posiłkami.

Co więcej, bez obaw mogą jeść ją osoby będące na diecie redukcyjnej. Jest to o tyle ważne, że często, w czasie odchudzania, rezygnujemy z produktów węglowodanowych, tj. właśnie m. in. zbożowych. Komosa ryżowa może z powodzeniem takie „braki”, prawdopodobnie niezwykle dla niektórych uciążliwe, uzupełnić.
Warto podkreślić, że komosa zawiera również 2 razy więcej błonnika pokarmowego niż większość popularnych zbóż. Dlatego bardzo skutecznie zapobiega zaparciom, a więc zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory dolnego odcinka układu pokarmowego (działanie antyrakowe mają również antyoksydanty). Ponadto danie przygotowane z jej udziałem będzie z pewnością bardzo sycące, a jego spożycie usprawni pracę układu pokarmowego i zahamuje apetyt.

Quinoa dobrze sprawdza się w daniach przyrządzonych na słodko jak i tych wytrawnych.

Jak ugotować komosę ryżową?

Komosę gotuje się podobnie jak ryż. Największa różnica polega na tym, że komosę trzeba przed gotowaniem wymoczyć. Dzięki temu jest smaczniejsza i daje lekko orzechowy smak.

Przepis podstawowy (wychodzą 4 szklanki po ugotowaniu):

1 szklanka suchych ziaren quinoa
2 szklanki wody
¼ łyżeczki soli morskiej, gruboziarnistej

Quinoę wysyp na bardzo gęste sitko i dokładnie wypłucz pod zimną bieżącą wodą, intensywnie mieszając, przez parę minut, by pozbyć się z ich powierzchni gorzkich saponin.

Dobrze odcedź. Ziarna quinoa są bardzo małe, więc jeśli przelatują przez sitko, płucz je w misce, zmieniając wodę, dwa, trzy razy, aż ta przestanie się pienić, a następnie odcedź przez płótno/gazę.

Nie mocz jej jednak za długo, bo później się rozgotuje!

Wypłukane ziarna zalej dwiema szklankami wody i dodaj do nich ćwierć łyżeczki soli.

Doprowadź do wrzenia, następnie zmniejsz ogień, przykryj garnek i gotuj jeszcze przez kwadrans. Garnek powinien mieć szczelną przykrywkę, dobrze sprawdza się taki o grubym dnie, na przykład żeliwny.

Po kwadransie wyłącz ogień, zdejmij pokrywkę i delikatnie zamieszaj, żeby nadać ugotowanej komosie puszystości. Ziarna powinny teraz już być ugotowane, ale jeszcze jędrne, a „sprężynki”, które są na każdym ziarenku będą odstawać.

Przykryj garnek ponownie i zostaw tak na dodatkowe pięć minut.

Teraz quinoa jest gotowa do zjedzenia.

Resztki kaszy, po wystudzeniu, przełóż do szczelnego pojemnika i przechowuj w lodówce, do 3-4 dni. Zjadaj na zimno, na przykład w sałatkach lub po podgrzaniu. Smacznego!

artykuł konsultowany z dietetykiem i technologiem żywności mgr Anetą Frydrycką

Quinoa komosa ryżowa jest bez problemu dostępna na rynku polskim w ogólnopolskiej sieci delikatesów Kuchnie Świata (lista teleadresowa wszystkich lokalizacji znajduje się w zakładce DELIKATESY) oraz w Sklepie Internetowym Kuchnie Świata.

QUINOA komosa ryżowa w opakowaniach o masie netto 250 g., 500 g. i 1 kg dostępna w sklepie internetowym i w Delikatesach Kuchnie Świata.

Najczęściej zadawane pytania:

Co to jest quinoa?

Quinoa, znana także jako komosa ryżowa lub ryż peruwiański, to roślina z rodziny szarłatowatych, uprawiana od wieków w krajach Inków i Azteków. Stanowiła tam podstawowe źródło węglowodanów.

Dlaczego quinoa jest uważana za super żywność?

Quinoa zawiera wiele cennych składników odżywczych, w tym minerały, witaminy i antyoksydanty. Jest bogata w lizynę i izoleucynę, aminokwasy charakterystyczne dla produktów zwierzęcych, oraz w witaminy z grupy B i witaminę E. Ponadto, quinoa zawiera przeciwutleniacze, takie jak kwercetyna, kempferol, kwas kumarowy i wanilinowy, których stężenie jest czasem wyższe niż w przypadku borówek amerykańskich.

Jakie są rodzaje quinoa?

Wyróżnia się trzy rodzaje quinobiałą, czerwoną i czarną. Najpopularniejszy i najbardziej uniwersalny jest jednak biały rodzaj quinoa, którego kolor to jasny kremowy, lekko żółty.

Jakie korzyści zdrowotne niesie spożywanie quinoa?

Spożywanie quinoa może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Dzięki zawartości cennych składników odżywczych, quinoa może wpłynąć pozytywnie na nasze zdrowie, w tym na układ nerwowy, krwionośny, a nawet na wygląd skóry, włosów i paznokci. Ponadto, ze względu na zawartość skrobi, quinoa jest dobrym źródłem energii.

Jak można spożywać quinoa?

Quinoa może zastąpić ryż, kaszę czy ziemniaki i być wykorzystana w różnych potrawach. Może być dodawana do sałatek, zup, a także stanowić składnik różnego rodzaju dań, np. zapiekanek, farszów czy kotletów.